Chùa Tam Chúc hay Quần thể khu du lịch Tam Chúc Hà Nam (ngôi chùa lớn nhất Việt Nam) hiện đang là điểm du lịch vô cùng hot thời điểm này. Vậy chùa Tam Chúc có gì mà hot đến vậy? Cùng Du Lịch Miền Bắc khám phá, review Chùa Tam Chúc nhé!
Chùa Tam Chúc nằm tại Xã Ba Sao, Huyện Kim Bảng, Tình Hà Nam (cách thành phố Hà Nội khoảng 70km và cách thành phố Phủ Lý, Hà Nam khoảng 12km). Khu Du lịch Tâm linh Chùa Tam Chúc là quần thể du lịch tâm linh trọng điểm nối liền 4 tỉnh: Hà Nội – Hà Nam – Hòa Bình – Ninh Bình. Chùa Tam Chúc có tổng diện tích hơn 500ha. Phía sau chùa là núi Thất Tinh, phía trước là hồ Lục Ngạn. Trong hồ có 6 hòn đảo nhỏ theo tương truyền chính là 6 chiếc chuông mà ông trời đã ban cho nơi đây. Hà Nam chưa quá phát triển về dịch vụ du lịch, từ khi chùa Tam Chúc bắt đầu mở cửa cho du khách tham quan, nơi đây cũng trở nên nhộn nhịp hơn rất nhiều.
Chùa Tam Chúc cổ được xây dựng từ thời nhà Đinh vào khoảng 1000 năm trước. Khu chùa mới được xây trên nền móng ngôi chùa cũ, là sự kết hợp tuyệt vời của những công trình kiến trúc ấn tượng giữa bao la cảnh sắc thiên nhiên ngoạn mục.
Năm 2019, chùa Tam Chúc được chọn làm nơi tổ chức Ngày lễ Phật Đản Vesak của Liên Hợp Quốc hay còn gọi là Đại lễ Phật đản chùa Tam Chúc. Sự kiện này được tổ chức vào tháng 5/2019 với sự tham gia của hàng ngàn các vị chức sắc, tín đồ Phật giáo và các nhà nghiên cứu quốc tế.
Chùa Tam Chúc thờ Phật và những vị quốc sư có công phát triển Phật giáo Việt Nam như: Sư Tổ Đạt ma; Thiền sư Khuông Việt; thiền sư Đỗ Pháp Thuận; Thiền sư Nguyễn Minh Không; Hòa thượng Thích Thanh Tứ.
Hiện tại năm 2021, Trụ trì chùa Tam Chúc là Hòa thượng Thích Thanh Nhiễu – Phó chủ tịch thường trực Hội đồng Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam, hòa thượng Thích Thanh Nhiễu cũng là trụ trì chùa Bái Đính (Ninh Bình).
Phó trụ trì chủa Tam Chúc là Thượng tọa Thích Minh Quang – Phó Chánh văn phòng Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam tại Hà Nội, thượng tọa Thích Minh Quang cũng là phó trụ trì chùa Bái Đính (Ninh Bình).
Lễ khại hội chùa Tam Chúc được ấn định vào ngày 12 tháng Giêng hàng năm. Từ khi đi vào hoạt động, quần thể du lịch tâm linh chùa Tam Chúc mới tổ chức khai hội 1 lần vào 12 tháng Giêng năm Kỷ Hợi 2019. Lễ hội chùa Tam Chúc năm 2020 và 2021 không thực hiện bởi đại dịch Covid-19.
Có 2 phương tiện để đi Chùa Tam Chúc mà bạn có thể chọn là xe máy hoặc xe ôtô riêng .
Nếu bạn đi Tam Chúc bằng xe máy thì bạn chạy thẳng theo hướng đường Giải Phóng - Qua Bến Xe nước Ngầm về Thường Tín - Phú Xuyên. Đến nút giao với quốc lộ 1A thì lên Quốc Lộ chạy về Hướng Phủ Lý. Đi vào đường quốc lộ 21 khoảng 10km nữa là tới Chùa Tam Chúc.
Từ Hà Nội có 3 hướng đi Chùa Tam Chúc:
Hướng 1: Đi theo hướng xe máy mà mình đã chỉ ở trên
Hướng 2: Chạy ra Giải Phóng - Đến BX nước Ngầm rẽ vào cao tốc Pháp Vân - Cầu Giẽ - Đến Cầu Giẽ thì quẹo vào đường 1 cũ ròi rẽ vào quốc lộ 21 khoảng 10km nữa là tới.
Hướng 3: Vẫn đi Pháp Vân Cầu Giẽ nhưng lên cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình đến nút giao Liêm Tuyền thì thoát và rẽ về Phủ Lý. Chạy vào quốc lộ 21 khoảng 10km nữa. Đây là đường tối ưu nhất vì đường thoáng và đi nhanh hơn.
Chùa Tam Chúc nằm ở khu vực Miền Bắc, có khí hậu ôn hòa, chia thành bốn mùa rõ rệt. Mỗi mùa ngôi chùa này lại có nét đẹp riêng. Theo Du Lịch Miền Bắc thời điểm đi vãn cảnh chùa Tam Chúc đẹp nhất là vào mùa thu và mùa xuân, khí hậu mát mẻ. Do đó, bạn có thể lựa chọn ghé thăm chùa Tam Chúc nhất vào khoảng tháng 1 – tháng 3 và tháng 9 – tháng 11. Bởi lẽ tháng 9 – tháng 11 là khoảng thời gian thiên nhiên Tam Chúc đẹp nhất. Cây cối đang ngả dần sang màu vàng, tiết trời dễ chịu, đi xe điện hay du thuyền ngắm hồ đều rất tuyệt. Còn Mùa Xuân (Tháng 1 - Tháng 3) bạn sẽ được trải nghiệm nhiều lễ hội náo nhiệt, không khí đông vui tại chùa.
Mùa hè thường vắng du khách hơn do thời tiết khá oi bức và hay có mưa bất chợt. Nếu bạn đi vào thời điểm này thì đừng quên xem kĩ dự báo thời tiết trước khi đi nhé!
Ngoài ra, nếu đi chùa Tam Chúc nên đi vào các ngày trong tuần để thưởng thức trọn vẹn cảnh đẹp nơi đây, chứ đi chùa Tam Chúc vào cuối tuần thường rất đông khách, nhiều khi còn gặp cảnh chen chúc, xô đẩy, mất đi cảm hứng đi du lịch
Tương truyền rằng Chùa Tam Chúc gắn liền với truyền thuyết về “Tiền Lục nhạc – hậu Thất Tinh”. Theo đó, trên dãy núi nằm ở hướng Tây Nam hướng về chùa Hương có 99 ngọn núi. Trong đó có 7 ngọn núi gần với làng Tam Chúc nhất, được dân làng gọi là núi “Thất Tinh” và ngôi chùa ở đây được gọi là chùa “Thất Tinh”.
Trên 7 ngọn núi này đều xuất hiện một đốm sáng lớn tựa như 7 ngôi sao tỏa sáng như ánh hào quang. Người người thấy ánh hào quang đó kéo đến núi Thất Tinh đục đẽo, chất củi thành đống lớn và đốt nhiều ngày hòng lấy đi 7 ngôi sao. Trong 7 ngôi sao có 4 ngôi sao bị đốt nhiều nên đã mờ dần, chỉ còn lại 3 ngôi sao còn sót lại. Vì thế ngôi chùa “Thất Tinh” sau này được đổi tên thành chùa “Ba Sao” (Chùa Tam Chúc ngày nay)
Bạn có thể lên tầng 3 trung tâm họi nghị Quốc tế Vesak – Nhà hàng Thủy Đình để dùng bữa. Tại đây sẽ có cơm suất, cơm theo mâm với mức giá từ thấp đến cao, tùy nhu cầu mỗi người.
Đặc biệt vào cuối tuần, nhà hàng sẽ phục vụ Buffet chỉ 125K
Từ cổng vào Khu du lịch Tam Chúc có 1 khoảng sân rộng, cảnh quan hoành tráng với nhà khách to được xây dựng theo kiến trúc cổ. Đứng đây tạo dáng đã có vô số tấm ảnh đẹp rồi, bên cạnh là điểm bán vé đi chùa luôn. Các bạn nhớ vòng qua chỗ bến thuyền chụp ảnh, phong cảnh non nước hữu tình lắm ạ.
Khi tới Chùa Tam Chúc, để vào chùa bạn có thể đi bằng 2 cách là đi xe điện hoặc đi thuyền
Giá vé đi xe điện Chùa Tam Chúc: 90k/khách/khứ hồi (15-20 phút)
Giá vé đi thuyền Chùa Tam Chúc: 200k/khách/khứ hồi (10 phút)
Trọn vẹn nhất, theo Du Lịch Miền Bắc thì chiều đi bạn nên đi bằng thuyền ngắm cảnh sông nước, chiều về đi xe điện
Khi tới Chùa Tam Chúc, bạn sẽ được tham quan những nơi sau:
Nhà khách Thủy Đình là địa điểm đầu tiên bạn thấy khi tới chùa Tam Chúc. Đây là địa điểm để bạn vào mua vé vào chùa và tham khảo các thông tin về chùa Tam Chúc. Bạn sẽ được lựa chọn mua vé đi vào chùa bằng thuyền hoặc xe điện. Vé xe điện khứ hồi là 90k/khứ hồi. Bên trong nhà khách được bày biện rất trang nghiêm. Những bức tranh, ảnh mô phỏng toàn cảnh chùa Tam Chúc được gắn kèm đèn led vô cùng đẹp. Ngoài ra, nhà khách Thủy Đình cũng chính là địa điểm “sống ảo” quen thuộc của các du khách
Cổng Tam Quan được mệnh danh là biểu tượng của chùa Tam Chúc. Đúng như cái tên, nơi đây được thiết kế theo 3 cổng, gồm 1 cổng chính và 2 cổng phụ. Trước cổng là bến thuyền và điểm trả khách của xe điện. Hai bên cổng Tam Quan là hai con đường lớn để bạn đi bộ lên các chính điện lớn của chùa, khá giống với thiết kế tại chùa Tam Chúc.
Cổng Tam Quan Chùa Tam Chúc có kết cấu khung cột, mái cong toàn bộ bằng bê tông cốt thép được sơn giả gỗ, với chiều cao 28,8m, diện tích sàn tầng 1: 1.958m2, diện tích sàn tầng 2: 1.200m2, diện tích sàn tầng 3: 400m2
Nếu đã tới được cổng Tam Quan, bạn đi tiếp sẽ thấy vườn Cột Kinh với 32 cột kinh khổng lồ được đặt theo hàng lối vô cùng nghiêm trang. Lấy ý tưởng từ Bảo vật quốc gia Cột Kinh chùa Nhất Trụ ở cố đô Hoa Lư, vườn Cột Kinh chùa Tam Chúc được phục dựng lại với quy mô không hề kém cạnh. Mỗi cột nặng khoảng 200 tấn, được làm từ đá xanh Thanh Hóa. Các cột đá được thiết kế với chân cột là đài sen; thân cột hình lục giác, điêu khắc thủ công các lời Phật dạy, đỉnh cột là hình nụ sen đặc trưng.
Chùa Tam Chúc có 3 chính điện là: Điện Tam Thế, Điện Pháp Chủ và Điện Quan Âm. Mỗi điện đều thờ một vị Phật theo những ý nghĩa khác nhau. Tuy nhiên, cả 3 điện đều có những bức phù điêu được tạc thủ công bằng đá lấy từ miệng núi lửa tại Indonesia.
Mỗi bức phù điêu đều mang những câu chuyện về cuộc đời Đức Phật, bạn có thể hỏi các hướng dẫn viên trong chùa để được giải thích kĩ hơn về sự tích này. Phía dưới mỗi bức tường đều có chú thích bằng 3 thứ tiếng, nếu không có hướng dẫn viên đi cùng, bạn có thể tự check mã để tìm hiểu về những ý nghĩa lịch sử của bức tranh.
Điện Tam Thế Tam Chúc nằm ở độ cao 45m so với mực nước biển trên trục thần đạo; Điện Tam Thế có 03 tầng mái cong được xây dựng theo lối kiến trúc đình chùa đặc trưng Việt Nam. Điện Tam Thế xây dựng với kết cấu cột, dầm, xà, mái cong bằng bê tông cốt thép sơn giả gỗ. Với chiều cao 39m, diện tích sàn 5.400m2, diện tích tầng hầm: 2.200m2, tại điện Tam Thế có thể giúp cho 5.000 Phật Tử có thể hành lễ cùng một lúc. Bước qua hàng cửa gỗ trạm lộng tinh xảo của tòa Điện Tam Thế, hòa mình vào một không gian vô cùng rộng lớn, phía trước là ba pho Tam Thế hiện thị cho Quá khứ, hiện tại và vị lai.
Trước Điện Tam Thế là Điện Pháp Chủ Tam Chúc nằm trên trục thần đạo, có 02 tầng mái cong được xây dựng theo lối kiến trúc đình chùa đặc trưng Việt Nam. Điện Pháp Chủ xây dựng với kết cấu cột, dầm, xà, mái cong bằng bê tông cốt thép sơn giả gỗ. Điện Pháp Chủ có chiều cao 31m, diện tích sàn 3.000m2. Tại đây thờ 01 pho tượng Thích Ca Mâu Ni bằng đồng nguyên khối, pho tượng nặng 150 tấn do nghệ nhân Việt Nam chế tác; và có 10.000 bức tranh tái hiện cuộc đời Đức Phật do thợ hồi giáo Indonesia tạc bằng đá núi lửa Indonesia.
Điện Quan Âm Tam Chúc nằm sau Cổng Tam Quan qua vườn cột kinh, và phía sau là Điện Pháp Chủ trên trục thần đạo có 02 tầng mái cong được xây dựng theo lối kiến trúc đình chùa đặc trưng Việt Nam. Điện Quan Âm xây dựng với kết cấu cột, dầm, xà, mái cong bằng bê tông cốt thép sơn giả gỗ. Điện Quan Âm với chiều cao 30.5m, diện tích sàn 3.000m2, diện tích tầng hầm: 1.800m2. Điện Quan Âm thờ 01 pho tượng Quan Âm Bồ Tát bằng đồng nguyên khối, pho tượng nặng 100 tấn do nghệ nhân Việt Nam chế tác; và có 8.500 bức tranh về các câu chuyện về Đức Phật do thợ hồi giáo Indonesia tạc bằng đá núi lửa Indonesia. Điểm nhấn của Điện Quan Âm là 4 bức tranh đá khổng lồ bao phủ toàn bộ diện tích 4 bức tường, nói về các sự tích Quan Thế Âm Bồ Tát rất gần gũi với người dân Việt Nam.
Chùa Ngọc Tam Chúc tọa lạc trên đỉnh núi Thất tinh nằm ở cao độ 200m so với mực nước biển. Đến được chùa Ngọc là một trong những thử thách dành cho du khách khi tới tham quan chùa Tam Chúc. Khi đi qua Tam Điện, bạn sẽ phải đi bộ và leo 299 bậc đá. Bù lại, khi tới chùa, bạn sẽ không khỏi bất ngờ bởi lối kiến trúc độc đáo, khung cảnh hùng vĩ của thiên nhiên khi nhìn từ trên cao.
Chùa Ngọc được chế tác hoàn toàn bằng đá Granit đỏ do các nghệ nhân Hindu giáo đến từ Ấn Độ chế tác và vận chuyển sang lắp đặt theo phong cách kiến trúc cổ Việt Nam mà không cần bê tông kết dính – đúc kết kinh nghiệm hàng nghìn đời của người Ấn Độ. Vậy nên dù diện tích sàn chỉ có 13m nhưng ngôi chùa này có mức nặng khoảng 2000 tấn, có 3 tầng mái cong, diện tích 36m2. Trong chùa Ngọc thờ một pho tượng A Di đà bằng ngọc nặng 1,5 tấn.
Đình Tam Chúc nối với chùa Tam Chúc bằng một cây cầu bắc ngang qua hồ Lục Ngạn. Nơi đây là đình thờ Hoàng hậu Dương Thị Nguyệt thời nhà Đinh. Theo tương truyền trước kia trong cuộc chiến dẹp loạn 12 sứ quân, Đinh Bộ Lĩnh đã đến đây để chiêu mộ binh mã. Khi thắng trận và lên ngôi hoàng đế, nhà vua đã ra lệnh cho xây đền thờ tại đây.
Khi đi trên cầu dẫn đến Đình, bạn sẽ được chiêm ngưỡng khung cảnh mênh mông của hồ Lục Ngạn – hồ nước tự nhiên có diện tích lớn nhất Việt Nam. Dưới đáy hồ có rất nhiều loài động thực vật thiên nhiên sinh sống. Vào mùa sen nở, dạo bước trên hồ sẽ như được lạc vào chốn tiên cảnh bình yên.
Khu du lịch Chùa Tam Chúc rất rộng, bạn nên tìm hiểu trước bản đồ các khu vực để đi lại được thuận tiện, tránh đi lòng vòng
Chùa Tam Chúc rất rộng, phải đi bộ và leo bậc thang nhiều, vì vậy bạn nên đi giày thể thao hoặc giày bệt thay vì giày cao gót
Chùa Tam Chúc là địa điểm linh thiêng, khi tới đây, bạn nên mặc trang phục lịch sự, không hở hang
Trong chùa có rất nhiều cây bán nước tự động và khu ẩm thực với giá phải chăng nên mọi người cũng không cần chuẩn bị trước đâu lúc xách đi mệt lắm
Hi vọng, một vài kinh nghiệm du lịch Chùa Tam Chúc trên sẽ giúp ích cho bạn có một chuyến du lịch thú vị